27. Heerlijk Eerlijk: Je kindje opvoeden als BAM-mama

Linne, je bent een BAM-mama, een bewust alleenstaande mama, klopt?

Inderdaad, al noem ik het zelf liever ‘bewust mama’. Ik heb bewust voor het moederschap gekozen, maar niet voor het alleenstaande. Dat is nu eenmaal hoe het gelopen is. En ondertussen ben ik mama van een prachtige zoon van zes, Pepijn.

Het is een label dat erop wordt gekleefd. Vind je het een fijn label of net niet?

Ik ben er best trots op. En ik merk dat dat voor andere BAM-mama’s ook vaak zo is. Al hangen er natuurlijk ook minder fijne veronderstellingen aan vast zoals ‘je kon vast geen lief krijgen’ of ‘je zal dan wel lesbisch zijn’. Dat heb je met alle labels.

Ik begrijp het. Mijn zus is ook BAM-mama en ik vind het heel bewonderenswaardig. Ik heb twee lieve monsters die ik samen met mijn man opvoed. En eerlijk gezegd vind ik het zelf enorm pittig. Hoedje af.

Het ís ook pittig. Al heb ik er zelf nooit zo bij stilgestaan. Ik heb nooit een extra paar handen gehad. Iets wat je nooit hebt gehad, mis je volgens mij niet per se. Ik denk dat het veel moeilijker is als je uiteindelijk alleen komt te staan en die extra steun plots wegvalt. Wat natuurlijk niet wegneemt dat ik het soms ook heftig vind.

Wat voor jongen is Pepijn?

Zoals elke ouder vind ik Pepijn het meest fantastische kind ter wereld! Hij is best een bijzonder kind. Hij was van kleins af aan heel zelfstandig en verbaal erg sterk voor zijn leeftijd. Onlangs bleek dat Pepijn hoogbegaafd is, wat die taalgevoeligheid deels verklaarde. Ik zag wel hoe anders hij was dan zijn nichtje van dezelfde leeftijd, maar ik was er zo aan gewend dat ik er verder niets achter zocht. Die hoogbegaafdheid brengt soms ook hele grote emoties zoals boosheid of verdriet met zich mee, waar ik dan alles voor laat vallen.

Ik herken Emma in wat je vertelt over grote emoties en verbaal sterk zijn. Anderzijds heb ik ook Noah. Zijn neefje Felix is op dezelfde dag geboren en dus even oud, al staat Felix verbaal veel sterker dan Noah. Ik merk dat verschil en begin dan te vergelijken, wat nooit een goed idee is. Hoe ervaar jij dat? Want jij hebt geen partner om daarover te praten?

Klopt. Ik heb in de beginjaren veel aan mijn zus gehad, net omdat onze kinderen in ongeveer dezelfde fases zaten. Soms mis je die partner inderdaad. En dan vooral op momenten dat je je zorgen begint te maken, zoals wanneer Pepijn trager was met kruipen en stappen. Je kan er wel met anderen over praten, toch ben je alleen. Het blijft altijd alleen maar mijn beslissing.

Ik heb wel geleerd om me te laten bijstaan, door mijn huisarts bijvoorbeeld. Ik passeer heel bewust bij bepaalde mensen om dingen te bespreken. Dat helpt mij bij m’n beslissingen, al zijn die mensen natuurlijk geen evenwaardige sparringpartners zoals in een relatie.

Partners hebben vaak discussies over de opvoeding van hun kinderen. Is het voor jou gemakkelijker omdat die partner er niet is?

Absoluut. Als ik andere koppels hoor, ben ik vaak blij dat ik niet hoef te overleggen. Ik hoef geen compromissen te sluiten? Niet over de naam van mijn kind, zijn school, de opvoeding, over ik wel of niet streng genoeg ben, noem maar op.

Heeft het ook met mindset te maken? Dat je denkt: ‘ik mag alles alleen doen’, in plaats van ‘ik moet alles alleen doen’?

Inderdaad, zo kijk ik ernaar. Al hangt dat van dag tot dag af. Ik heb ook dagen waarop ik denk dat het allemaal niet lukt. Ik heb geleerd om dat toe te laten. Op fijne momenten weegt het minder zwaar dat er geen partner is, op minder fijne momenten dan weer des te harder.

Zo moest ik vorig jaar beslissen om Pepijn van een hele fijne kleuterschool naar een andere school te sturen, omdat er twijfel was of hij er in de toekomst wel voldoende zou worden uitgedaagd. Dat was een harde beslissing omdat ik ze in m’n eentje moest maken én omdat ik in zijn plaats moest beslissen. Ik probeer hem namelijk zoveel mogelijk bij alles te betrekken. Hij wou niet veranderen, maar als moeder wist ik diep vanbinnen dat dat het beste voor zijn toekomst was.

Ik laat Pepijn niet over alles beslissen, ik wil hem er wel bij betrekken. Zijn hobby’s kiest hij bijvoorbeeld zelf.

Wij hebben Emma ook naar ballet gestuurd omdat ze dat zelf zo graag wou. Alleen wou ze na de derde keer niet meer, omdat ze het niet leuk vond dat mama niet mee binnen mocht. Wij zaten met de handen in het haar: laten we haar thuis of blijven we proberen omdat ze wel telkens lachend terugkwam? Daar hebben Dylan en ik vaak discussies over gehad.

Bij mij bestaan die discussies inderdaad niet. Er is niemand anders met een beslissende stem. Dat is soms minder fijn, maar soms ook heel waardevol net omdat je geen horde over moet of ’s avonds nog met een kritische stem moet omgaan.

Is dat ook een van de redenen waarom Pepijn zo zelfstandig is, denk je? Hij mag meedenken, keuzes maken én zijn mening uiten?

Ik krijg vaak verbaasde reacties als ik dat aan anderen vertel. Zij vragen zo’n dingen nauwelijks aan hun kinderen. Bij ons is dat zo gegroeid, wat me deed beseffen dat hij er veel aan heeft. Hij voelt zich gehoord en geapprecieerd.

Als logopediste en mama merk ik ook dat kinderen je voorbeeld volgen als jij je eigen denkproces verwoordt. In plaats van “dat mag niet” te zeggen als ze in de zetel springen, doe je er volgens mij beter aan om uit te leggen waarom niet. Zo leren ze nadenken over de mogelijke gevolgen van hun acties en stimuleer je hun probleemoplossend vermogen en taalontwikkeling.

Inderdaad, al zit Pepijn nu in de fase waarin hij met een slim antwoord komt aanzetten. Niet gemakkelijk, al vind ik de interactie wel fijn. Net zoals wanneer hij liever Max wilde heten en zei dat hij het vreemd vond dat ik zijn naam al had gekozen nog voor ik met hem had gespeeld. “Ik vind grote mensen echt raar”, antwoordde hij toen ik hem uitlegde dat het zo helaas niet werkte.

Heel herkenbaar! Uit Emma’s mond komen ook vaak zo’n dingen, wat ik enorm fijn vind. Het zijn leuke manieren van denken die niet stroken met hoe wij als volwassenen leven, moeten leven of geleefd worden. Ik leer daar zelf ook van.

Ik ook, zo nemen we opnieuw dat stukje naïviteit mee. Dat vind ik heel schoon, want dat verliezen we op de duur.

Je had het daarnet over kritische stemmen. Hoe ga jij om met goedbedoeld advies?

Ik heb daar hard mee geworsteld. Zodra Pepijn geboren werd, voelde ik dat mijn moedergevoel een hele andere richting uitging dan de mama’s in mijn omgeving Ik maakte andere keuzes dan zij. En dat werkte goed … zolang we in onze kraamperiode-cocon zaten. Zodra ik terug begon te werken en in de “echte” wereld terechtkwam zag ik dat de dingen die ik op gevoel had gedaan, niet strookten met hoe andere mensen vonden dat je het moest aanpakken.

De eerste keer dat ik geconfronteerd werd met een mening die zover van de mijne lag, was toen Pepijn ongeveer 1,5 was. Hij sliep enorm moeilijk door en ik had het erover met collega’s die op hetzelfde moment zwanger waren geweest als ik. Eén van hen zei plots: “Babyfoon uit en deur toe, hij zal wel in slaap vallen. Het is eraan te zien dat je geen man in huis hebt, je loopt er altijd naartoe.”

Ook met mijn ouders heeft het enkele keren gebotst. Tot mijn vader zei: “Ik heb me vragen gesteld en zorgen gemaakt, maar ik zie wat voor een ongelofelijk lieve en zelfstandige jongen Pepijn is, dus ik heb mijn mening moeten herzien.”

Ik heb soms het gevoel dat mensen vaker advies geven omdat ik alleen ben. Misschien denken ze: ‘ze doet het allemaal alleen dus ze zal het niet goed weten’. Al bij al denk ik dat het nog wel meeviel, en dat iedere mama worstelt met dat goedbedoelde maar ongevraagde advies.

Ik heb het ook vaak meegemaakt, waardoor ik beslist heb om dat zelf zo weinig mogelijk bij andere mama’s te doen. Ik werd er enorm onzeker van. Ik denk dat je enorm sterk in je schoenen moet staan, zeker als BAM-mama, omdat je geen klankbord hebt dat de dingen in perspectief zet?

Je hebt in dat geval inderdaad niemand die je recht houdt, waardoor je je weleens aanpast aan wat je denkt dat anderen verwachten. Zo was ik eens bij mijn zus en zette ik Pepijn in de hoek omdat hij iets gedaan had wat niet mocht. Dat kind begreep niet wat er gebeurde, want ik deed dat nooit. Ik had op dat moment het gevoel dat ik iets móést doen, want dat mensen er anders hun mening over zouden vormen. Tot mijn zus achteraf zei: “Linne, ik weet dat jij dat normaal niet doet en je hoeft dat niet te doen omdat je bij mij thuis bent. Jij doet jouw ding en dat hoeft niet het mijne te zijn.” Vanaf dat moment ben ik inderdaad mijn eigen ding beginnen doen.

Wil je nog iets meegeven aan BAM-mama’s of wensmama’s?

Volg je gevoel en zoek het regelmatig terug op, want het raakt soms ondergesneeuwd door alle ruis rondom.

Leer hulp vragen! Dat is zo belangrijk maar voelt soms zo moeilijk. Zeker als BAM-mama, omdat mensen al snel durven zeggen: “Je hebt er toch zelf voor gekozen om het alleen te doen?” Dat klopt niet. Dat hoef je niet te zeggen of te denken, ook niet bij jezelf. Je mág hulp vragen, ook al doe je het alleen. Want niemand kan het alleen, ook koppels niet. Dat kan iets kleins zijn als vragen of iemand soep voor je wil maken, of iets groters als vragen of hij ergens mag blijven logeren. Die hulp is zó belangrijk om er te blijven staan, leer ze vragen.