Zelfliefde, mild zijn voor je kinderen én tegelijk mild zijn voor jezelf: het is een hele opgave voor iedere mama of papa. Voor elke persoon in het algemeen, weet zelfliefdecoach Lies Deboiserie van Licht Coaching te vertellen. Deze podcastaflevering is er dan ook eentje voor iedereen.
Hulp durven te vragen
Lies van Licht Coaching: Janne, leg nog eens in een notendop uit wie jij bent.
Janne: Ik ben in eerste plaats mama van mijn twee kindjes en daarnaast ook ondernemer. Ik ben logopediste van opleiding en ben mijn onderneming gestart omdat ik ouders thuis de kans wil geven om de taalontwikkeling van hun kind thuis op gang te trekken. Het is niet altijd zo vanzelfsprekend en ik merk dat heel wat kinderen te laat worden doorverwezen voor hun taalproblemen, uitspraakproblemen, stotteren en verlegenheid. Terwijl je dat al veel vroeg thuis op een hele leuke en speelse manier kunt aanpakken, zonder te veel druk op je kindjes te leggen.
Lies: Fascinerend en herkenbaar! Als zelfliefdecoach weet ik als geen ander wat het betekent om je stem te gebruik en daarmee ruimte in te nemen. En ik merk hoeveel mensen daar op ook op latere leeftijd nog mee worstelen. Zou het feit dat kinderen te laat worden doorverwezen iets te maken hebben met een stukje schaamte dat de ouders voelen? Dat ze het moeilijk vinden om te zeggen dat er iets “mis” is met hun kind en het daarom maar laten betijen, in de veronderstelling dat het wel goed komt?
Janne: Ik denk dat het veel met gevoelens te maken heeft, ja. Heel wat ouders die bij mij over de vloer komen geven toe dat ze het eigenlijk al wel langer wisten, maar dat ze zich hebben laten tegenhouden door de goedbedoelde adviezen of de commentaar uit hun omgeving. Er speelt dus heel wat mee: toegeven dat er een probleem is, schaamte, onmacht, … Het is dan mijn taak als logopediste om te laten zien dat het niet zo’n groot issue is. En dat het onze taak als ouders is om onze kindjes te ondersteunen.
Lies: Volgens mij geef je als ouder ook net een krachtig signaal als je hulp zoekt. Je laat zien dat het oké is om hulp te vragen en dat je niet alles alleen hoeft te doen.
Janne: Het in jouw ogen falen van je kind betekent vaak ook dat jij als ouder vindt dat je hebt gefaald. Als mijn kinderen iets in het openbaar mispeuteren, dan kan ik dat bijvoorbeeld heel persoonlijk nemen. Want dan geloof ik dat de omgeving over mij denkt dat ik mijn kinderen niet in de hand heb. Er zijn heel veel (ongeschreven) regels die we als ouder op ons willen nemen of waarvan we denken dat we ze moeten volgen. Dat is pittig.
Lies: Dat zijn thema’s die ik bij mijn straffe madammen vaak zie terugkomen: jezelf niet goed genoeg vinden, de druk van de maatschappij en geloven dat we aan alle verwachtingen moeten voldoen, het idee dat we het alleen moeten redden, … Wat dat laatste betreft, dat is de trotse peuter in ons die zegt dat hij of zij het wel zelf kan.
Janne: Noah zit nu in die fase. Hij wil alles zelf doen, maar dat lukt nog niet goed. Wat tot heel veel frustratie leidt. Ik merk die frustratie ook bij mezelf. Ik merk dat ik vind dat ik gefaald heb als ik hulp nodig heb. Geef ik die boodschap dan onbewust zelf door aan hem? Omdat ik dan vaak zeg: “mama zal het wel doen”?
Kantelpunt in de geschiedenis
Lies: Al mijn madammen, van prille twintigers tot rijpe tachtigers, willen zorgen voor een ander, maar vergeten daarbij zichzelf. We willen altijd eerst alles voor de ander doen, want pas dan worden we graag gezien. Dat grijpt terug naar onze kindertijd. Heel onbewust werd de onvoorwaardelijke liefde die je als baby krijgt, omgezet naar iets voorwaardelijks. Denk aan uitspraken als: “Als je stil bent, krijg je een koekje”. Dat geef je in je eigen opvoeding aan je kinderen door als je je daarvan niet bewust bent. Ik vind het heel boeiend om dat te kunnen ombuigen, zonder met de vinger te wijzen naar de opvoeding die je gekregen hebt. Want ik geloof dat dat is wat jouw ouders op dat moment met alles wat ze wisten en de beste intenties aan jou konden geven.
Janne: Dat klopt. Wij proberen daar thuis hard op te letten, ook wat voeding betreft bijvoorbeeld. We zetten het dessert mee op tafel en de kindjes krijgen dat, of ze nu één hap eten of hun bord leegeten. Gezond en ongezond voedsel proberen wij als één geheel te zien, zonder er een waardeoordeel op te kleven. Soms lukt dat goed, soms minder. Ik struggle zelf enorm met eten, ik wil niet dat mijn kinderen dat overnemen.
Lies: Ik denk dat jouw generatie, ouders tussen de 30 en de 40, een sleutelgeneratie is. Jullie doen veel meer aan persoonlijke ontwikkeling en maken bewustere keuzes. Die beïnvloeden niet alleen jullie kinderen, maar ook alle generaties die daarop volgen. Dat is een mooie vooruitgang, een kantelmoment in de geschiedenis zelfs.
Janne: Dat merken we thuis ook. Mijn mama woont onder ons. Zij zegt vaak dat ze de dingen vroeger anders deed dan wij nu, maar dat ze heel veel leert van ons en het leuk vindt hoe wij het aanpakken. Ook al fronst ze soms te wenkbrauwen. Ze vertelde me ook dat ik qua groei en persoonlijke ontwikkeling veel verder sta dan zij op mijn leeftijd. In mijn generatie wordt er nu veel gesproken over mild ouderschap, verbindend ouderschap, emotieregulatie, … Daar hadden ze 20 of 30 jaar geleden nog nooit van gehoord.
Al merk ik dat dat mild zijn voor de kinderen wél lukt, maar minder voor mezelf. Ik praat nog vaak negatief tegen mezelf, terwijl ik mijn taal voor de kinderen wél probeer aan te passen. Op die manier hoop ik dat ze het positieve en het neutrale meenemen en het negatieve achterwege laten. Ze nemen natuurlijk veel op, waardoor net dat ene negatieve het langst blijft hangen.
Lies: In het ondernemerschap is het net zo. Krijg je negen positieve reviews en één slechte? Dan onthoud je uiteraard alleen die slechte. Ik zit nu meer dan 12 jaar in het vak, zo’n slechte review brengt me niet meer van mijn stuk. Of jij nu wel of niet tevreden bent met mijn diensten, dat ligt niet bij mij. Wat je doet, zegt niets over jouw waarde als persoon. Dat inzicht heeft veel intern werk gevergd.
Janne: Daarom zal ik nooit tegen mijn kinderen zeggen: “Jij bent een stouterik”, maar wel “Jij hebt iets gedaan wat stout was”. Ik vereenzelvig hen niet met dat gedrag, want ik wil niet dat hij dat als waarheid over zichzelf aanneemt.
Lies: Wist je dat de meeste van onze beperkende overtuigingen die ons op latere leeftijd in de weg zitten, worden ingeprent tussen 0 en 7 jaar? Dan kunnen we nog geen onderscheid maken tussen wat waar en niet waar is.
Ons innerlijke kind
Janne: Jij werkt als zelfliefdecoach vaak rond het innerlijke kind. Kan je daar meer over vertellen?
Lies: Ik vond het in het begin zelf moeilijk om te verbinden met mijn innerlijke kind. Wat moest ik nu tegen een foto van mijn 5-jarige zelf gaan zeggen? Maar na verloop van tijd merkte ik dat ik me gezien en gehoord voelde. Gewoon door de dingen tegen mezelf te zeggen die ik graag gehoord zou hebben als kind, die ik toen onbewust eigenlijk gemist heb. Zoals: amai jij bent een flinke of amai jij kan dat goed. Daardoor ga je de erkenning en de goedkeuring niet meer zoeken in je volwassen gedrag, zoals pleasegedrag, perfectionisme en torenhoge druk. Ik zie het echt als een liefdevol cadeau aan jezelf. Dat is zelfzorg.
En in tegenstelling tot wat velen denken hoeft zelfzorg niet te betekenen dat je een hele dag in een wellness moet gaan zitten. Het is misschien maar vijf minuutjes in je auto blijven zitten om uit volle borst mee te zingen met een goed liedje. Zelfzorg kan iets klein zijn, maar wij maken het zó groot dat we minder geneigd zijn om het effectief te doen. Wie heeft er trouwens tijd om de hele dag in de wellness te zitten? In je hoofd ben je dan vast met andere dingen bezig.
Janne: Dat is herkenbaar. Ik maak mezelf wijs dat er nog zoveel is dat ik nú moet doen in het huishouden, dat ik die schamele 10 minuten voor mezelf dan toch maar opoffer.
Lies: Veel mama’s herkennen dat volgens mij. Terwijl niemand zegt dat dat nú hoeft. In de jaren ’50 was dat misschien zo, maar nu verdeel je de taken. Dat vraagt om een herprogrammering van je mindset, want je wil daar zijn in het moment.
Janne: Inderdaad en toch merk ik dat, als ik het huishouden links laat liggen en met de kinderen speel, dat ik me toch ergens schuldig voel. Dat klinkt belachelijk, maar het is een leerproces.
Lies: Stap voor stap, sneller gaat het niet. Dat is mijn favoriete quote. En zo werkt het leven ook: dat is een aaneenschakeling van vallen en opstaan. We supporteren zo hard voor onze kinderen. Eigenlijk mag je dat ook voor jezelf en jouw innerlijke kind doen.
De lelijke stemmen in ons hoofd
Janne: Tegen anderen zouden we nooit lelijke dingen zeggen zoals “Jij bent een sukkel”. Tegen onszelf doen we dat wel.
Lies: Spreek maar eens luidop uit wat je in je hoofd tegen jezelf zegt. Je zou ervan versteld staan hoe hard en gemeen je voor jezelf bent. Dove had zo ooit een campagne, waarbij ze iemands innerlijke dialoog lieten naspelen in een restaurant. Alle monden vielen open.
Een van de eerste dingen waaraan ik zelf werkte na mijn burn-out in 2010 was mijn negatieve mindset. Elk lelijk ding dat ik over mezelf zei, verving ik door een positieve affirmatie. In het begin was dat moeilijk, want het zit zo ingebakken, maar na heel wat jaren ben ik naar een positieve mindset geëvolueerd.
Janne: Dat komt wel binnen. Het lijkt inderdaad zo normaal om zo tegen jezelf te spreken.
Lies: Ons onderwijs speelt daar ook een rol in. Kijk maar eens naar je rapporten. Daarop stond altijd heel uitgebreid wat er niet goed was, om dan in één zinnetje te benoemen wat er wel goed was. We hebben van kinds af aan geleerd om te kijken naar wat je niet goed doet. Hoe mooi zou het zijn als je dat zou omdraaien en kijkt naar wat je wél goed doet? Niemand is perfect, gelukkig. Al onze kanten mogen er zijn. Maar de focus mag liggen op wat je wél kan, op wat je talenten zijn en op hoe je die kan inzetten om de wereld mooier te maken. Met die focus wordt de wereld effectief mooier.
En op die positieve noot sluiten we dit prachtige gesprek af.
Liefs,
Janne